መደብ ዜናን ዌቢናራትን

ናይ ነዊሕ ግዜ ክንክን ዕላል መምርሒኻ

three women sitting on couch talking
ሕዳር 20, 2023

ምስ ንፈትዎም ሰባት ብዛዕባ ናይ ነዊሕ ግዜ ክንክን ድሌታት ምዝርራብ – ሕጂ ይኹን ኣብ መጻኢ – ከቢድ ክኸውን ይኽእል። ስድራቤትካ ነቲ ዕላል ንኽጅምሩ ዝሕግዙ ገለ ምኽርታት እነሆ።

መብዛሕትኡ ግዜ ሰባት ብዛዕባ መጻኢ ንሳቶም ወይ ዝፈትውዎ ሰብ ብናጻ ንኽነብሩ ደገፍ ከድልዮም ዝኽእል እዋን ክሓስቡ ኣይደልዩን እዮም፣ ድሮ ዝያዳ ሓገዝ ኣብ ዘድልዮም ደረጃ በጺሖም ምህላዎም ምቕባል ድማ ዝያዳ ከቢድ ክኸውን ይኽእል። መብዛሕትና ኣብ ህይወትና ኣብ ገለ እዋን ናይ ነዊሕ ግዜ ክንክን ከድልየና እዩ፣ ስለዚ ንነብስኻን ንእትፈትዎም ሰባትን መደብ ምውጻእ ኣገዳሲ እዩ።

መሰረታዊ ነገራት ብምምሃር ጀምር

ቅድሚ ነቲ ዕላል ምጅማርካ፡ መሰረታዊ ነገራት ናይ ነዊሕ ግዜ ክንክን እንታይ ከም ዘጠቓልል ክትላለ ትደሊ ትኸውን . ግድን ኣብ መንበሪ ኣባይቲ ከም መዕበዪ ኣረጋውያን ወይ ሓገዝቲ መነባብሮ ክንክን ማለት ኣይኮነን! ናይ ነዊሕ ግዜ ክንክን ኣብ ገዛኻ ዝወሃብ ኣገልግሎታትን ደገፋትን እውን የጠቓልል። መብዛሕትኦም ናይ ነዊሕ ግዜ ክንክን ዘድልዮም ሰባት ኣብ ናይ ገዛእ ርእሶም ገዝኦም ክጸንሑ ይኽእሉ፣ ክሳብ ቅኑዕ ደገፍ ኣብ ቦታኦም ዘለዎም። (ኣብ መጻኢ ድማ፡ WA Cares Fund ሰባት ኣብ ቦታኦም ኣብ ቦታኦም ንነዊሕ እዋን ንኽዓብዩ ንምሕጋዝ ክቐርብ እዩ።)

ኣብ ገዛ ዝግበር ክንክን ሓዊስካ ዝርከብ ሰፊሕ ኣገልግሎታትን ደገፋትን ምርዳእ፡ ዝያዳ ኣማራጺታት ብምቕራብ ኣብ እዋን ዕላልካ ገለ ካብቲ ጸቕጢ ከውጽእን ከረጋግእን ይኽእል።

ቅድሚ ክንክን ምድላዩ ነዊሕ እዋን ዕላል ግበር

ብዙሓት ስድራቤታት ምስዚ ዝርርባት እዚ ዝመጽእ ከቢድ ስምዒታት ንምውጋድ፡ እቲ ኣድላይነት ህጹጽ ክሳብ ዝኸውን ብዛዕባ ነዊሕ ግዜ ዝወስድ ክንክን ምዝራብ ይዘልሉ። ኣብቲ እዋን እቲ ግን፡ ክትጽግዖ እትኽእል ውጥን ዘይምህላው፡ ነቲ ኣብ ሓደ ድሌት ክንክን ናይ ምምራሕ ተመክሮ ዝያዳ መሪር ክገብሮ ይኽእል።

ስድራቤትካ ንበዓል ምስጋና ድዩ ዝእከብ ወይስ ንበዓላት ክረምቲ? ቀጺልካ ምስ እትራኸቡ ምስ እትፈትዎም ሰባት ብዛዕባ መጻኢ ፈለማ ምዝርራብ ኣብ ግምት ኣእቱ። ናይ ነዊሕ ግዜ ክንክን ድሌታት ሃንደበታዊ ክኸውን ይኽእል እዩ ኩሉ ግዜ ድማ ክንኣርግ ኣይትጸበን፣ ስለዚ ብዛዕባ ውጥን ዕላል ቀልጢፍካ ብዝጀመርካዮ ዝሓሸ እዩ።

ትኽክለኛ ግዜን ኣቀማምጣን ምረጽ

ኩሉ ሰብ ምቹእን ኣብቲ ዘተ ከተኩር ዝኽእልን ምዃኑ ከተረጋግጽ ትደሊ፣ ስለዚ ንስድራቤትካ ዝሰርሕ ቦታን ግዜን ክትረክብ ፈትን። ከም ድምጽን ካልእ ኣቓልቦ ዝሓትት ንጥፈታትን ዝኣመሰሉ ትኹረትካ ዝሰርቁ ነገራት ኣጉድል። ትርጉም ዘለዎ ዘተ እኹል ግዜ ከም ዝህልወካ ኣረጋግጽ።

ዕላል ምጅማር ሒዝካ ምቕላል

ኣብ መወዳእታ ዝርዝር ናይ ነዊሕ ግዜ ክንክን ውጥን ክትገብርን ንብምልእታ ስድራቤት ኣብ ሓደ ገጽ ከተእትዋን እኳ እንተደለኻ፡ ብንእሽቶ ክትጅምር ቀሊል ክኾነካ ይኽእል እዩ - ብፍላይ ስድራቤትካ ብዛዕባ እዚ ኣርእስቲ ምዝራብ እንተዘይለሚዶም።

“ኣብ መጻኢ ኣበይ ክትነብር ከም እትደሊ ሓሲብካ ትፈልጥዶ፧” ወይ “እርጋን ምስ ከድካ፡ እንታይ ንጥፈታት ክትቅጽል ከም እትኽእል ከተረጋግጽ ትደሊ?” ብተወሳኺ ብዛዕባ ነዊሕ ግዜ ክንክን ዘንበብካዮ ጽሑፍ ዜና፡ ከም እዚ ኣብ ቀረባ እዋን ካብ ኒውዮርክ ታይምስ ዝወጸ ዛንታ ፡ ወይ ድማ ናይ ዓርክኻ ወይ ኣባል ስድራቤትካ ክንክን ዘድልዮ ተመክሮ ብምምጻእ ክትጅምር ትኽእል ኢኻ። ድሕሪኡ፡ እትፈትዎ ሰብ ኣብ መዓልታዊ ንጥፈታት ሓገዝ እንተድኣ ኣድልይዎ ብኸመይ ክንክን ክረክብ ከም ዝደሊ ሓሲቡ እንተኾይኑ ሕተቶ።

ዕላል ቀጽሎ
ዝርዝር ሓበሬታ ክትዛረብ ድሉው ምስ ኮንካ፡ ምስ ኩሎም ኣብ ክንክን ክሳተፉ ዝኽእሉ ሰባት ወግዓዊ ውጥን ናይ ነዊሕ ግዜ ክንክን ምውጻእ ንምጅማር ውፉይ ኣኼባ ስድራቤት ምክያድ ሓጋዚ ክኸውን ይኽእል። ዋላ እውን ነቲ ዕላል ንምምችቻው ክትሕግዝ እትኣምኖ ዓርኪ ወይ ከም መራሒ እምነት ዝኣመሰለ ኣማኻሪ ከተካትት ትደሊ ትኸውን።

ምናልባት ኣብቲ ናይ መጀመርታ ዕላልካ ክትዛተየሉ እትደሊ ኩሉ ክትሽፍኖ ከምዘይትኽእል ኣይትረስዕ። ትፈትዎም ሰባት ንመጀመርታ ግዜ ነቲ ኣርእስቲ ከተምጽኦ ከለኻ ንኽዛረቡ ድሉዋት ኣይክኾኑን ይኽእሉ እዮም፣ ስለዚ ዓቕሊ ግበር እሞ ምእታውካ ቀጽል! ናትካን እትፈትዎም ሰባትን ድሌትን ኩነታትን እውን ምስ ግዜ ክቕየር ይኽእል እዩ።

ብዙሕ ዕላል ምግባር እውን ንኹሉ ብኡንብኡ ንምውሳን ዝግበር ጸቕጢ ይቕንሶን ኣባላት ስድራቤት መጽናዕቲ ክገብሩን ብዛዕባ እቲ ዝዘራረብኩምሉ ዝያዳ ክሓስቡን ግዜ ይህቦም።

ነቲ ዝርርብ ብድንጋጸ ቅርቦ

እቲ እትፈትዎ ሰብ ዝብሎ ብጥንቃቐን ብኽፉት ኣእምሮን ስምዓዮ። ኩሉ መልስታት ኣለካ ኣብ ክንዲ ምግማት ርእይቶኦም ሕተት። ብዛዕባ ስምዒቶም ዘለካ ርድኢት ግለጽ፣ እዚ ድማ ዘይምቾት፣ ምድንጋር፣ ፍርሒ ወይ ሕርቃን ከይተረፈ ከጠቓልል ይኽእል እዩ፣ እዚ ድማ ንኹልኹም ከቢድ ኣርእስቲ ምዃኑ ኣሚንኩም። ብፍላይ ወላዲ ወይ ዓቢ ቆልዓ እንተኾንካ፡ መን ንመን ይመክር ወይ ይከናኸን ኣሎ ዝብል ተራ ምግልባጥ ኣዝዩ ከቢድ ኮይኑ ክስምዓካ ይኽእል።

“ኣነ” ዝብል መግለጺታት ንእትፈትዎ ሰብ ተኸላኻሊ ከይገበርካ ሓልዮትካን ስክፍታኻን ንምግላጽ ሓጋዚ ክኸውን ይኽእል እዩ። ንኣብነት፡ ኣብ ክንዲ “ሕጂ ውጥን ክትገብር ኣለካ ወይ ድሒርካ ክንክን ኣብ ዘድልየካ እዋን ክትሽገር ኢኻ” ምባል፡ ከምዚ ዝኣመሰለ “ብዛዕባ መጻኢ ክሓስብ ከለኹ፡ ከመይ ጌረ ከረጋግጸልካ እየ ዝጭነቕ እንተድኣ ኣድልዩካ ሓገዝ ውሰድ። ኩላትና ድልዋት ምእንቲ ክንከውን ብዛዕባ ሓደ መደብ ብሓባር ምዝርራብ ኣገዳሲ ይመስለኒ።”

ንስኻ ወይ እትፈትዎ ሰብ ሕጂ ሓገዝ ከም ዘድልዮም ምልክታት ክትከታተል ኣለካ

ኣብዚ ቀረባ እዋን ኣብ ገዛእ ርእስኻ ወይ ኣብ እትፈትዎ ሰብ ዜተሓሳስበካ ለውጢ ኣስተብሂልካዶ፧ እዚኦም ናይ ኣእምሮ ለውጥታት ክኾኑ ይኽእሉ፣ ከም ምጥፋእ ዝኽሪ ንመዓልታዊ ህይወት ዝዘርግን ምስ ዝያዳ ጽዑቕ ናይ ኣእምሮ ንጥፈታት ከም ብዙሕ ዕማማትን ኮምፒተር ምጥቃምን ምጽጋምን ዝኣመሰሉ። ወይ ድማ ኣካላዊ ለውጢ ማለት ክኸውን ይኽእል እዩ፣ እዚ ድማ ካብ ሓደጋ ዝመጽእ መጉዳእቲ ክሳብ ኣብ ገዛ ንምንቅስቓስ ዝውስኽ ጸገም ዘጠቓልል ክኸውን ይኽእል። ንስኻ ወይ እትፈትዎ ሰብ ከም ጽሬት ገዛ ወይ ምግቢ ዝኣመሰሉ ልሙዳት ዕማማት ክትከታተሉ ከም እትሽገሩ እውን ከተስተብህል ትኽእል ኢኻ።

ብዛዕባ ምጥፋእ ዝኽርን ኣእምሮኣዊ ጸገማትን እንተተሻቒልካ፡ ናይ ዋሽንግተን ስቴት ዲመንሽያ ኣክሽን ኮላቦሬቲቭ ናይ ዲመንሽያ መንገዲ ካርታ ንነፍሲ ወከፍ ደረጃ ዲመንሽያ ንምርዳእን ንምፍታሕን ዝሕግዘካ ሓይሊ ዝህብን ኣብ ተግባር ዘተኮረን መምርሒ እዩ። ብተወሳኺ ምስ ሕማም ምርሳዕ ዘለዎ እትፈትዎ ሰብ ንምዝርራብ ዝሕግዙ ዝርዝር ናይ ርክብ ምኽርታት የጠቓልል። ኪኖ ሕማም ምርሳዕ ፡ እቲ እትፈትዎ ሰብ ሓገዝ የድልዮ ድዩ ኣይድልዮንን ከም ኣላዪ ካበይ ከም ዝጅምርን ንምፍላጥ፡ መጽሓፍ መምርሒ ክንክን ብሃገራዊ ትካል እርጋን ሓጋዚ ኪኸውን ይኽእል እዩ።

ኣብ ከባቢኻ ዝርከብ ኤጀንሲ ብዛዕባ እርጋን ካልእ ብሉጽ ጸጋ እዩ፡ ኣብ ማሕበረሰብካ ኣገልግሎታትን ደገፍን ንምርካብ ሓገዝ እንተድኣ ኣድልዩካ።

ዌቢናርና ርኣዩ።

ተወሳኺ ምኽርታት ክትረኽቡ ተገዳስነት ኣለኩም? ኣብ ቀረባ እዋን ዝገበርናዮ ናይ WA Cares ዕላላት: ምስ እትፈትዎም ሰባት ብዛዕባ ነዊሕ ግዜ ክንክን ምዝርራብ ዝብል ዌቢናር ቅዳሕ ኣብ YouTube ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም ።

translated_notification_launcher

trigger modal (ti/Tigrinya), spoil cookie